Kỹ thuật tiêm dưới da và quy trình tiêm dưới da, phương pháp tiêm dưới da là gì, ưu nhược điểm

Kỹ thuật tiêm dưới da, hay kỹ thuật tiêm dưới da bụng là một trong những phương pháp tiêm được ứng dụng nhiều nhất hiện nay. Vậy kỹ thuật này có đặc điểm gì? Quy trình thực hiện ra sao? Các tai biến mà nó có thể gây ra gồm những gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp một cách chi tiết.

Bạn đang xem: Quy trình tiêm dưới da


Kỹ thuật tiêm dưới da là gì?

Tiêm dưới da được biết đến là một trong 4 đường tiêm cơ bản gồm kỹ thuật tiêm trong da, tiêm dưới da, tiêm cơ và tiêm tĩnh mạch. Và là một trong những phương pháp được sử dụng phổ biến hiện nay. Đặc biệt, kỹ thuật tiêm dưới da được ứng dụng nhiều nhất cho việc tiêm vắc xin cũng như các loại thuốc cần kéo dài thời gian tác dụng.

*
Kỹ thuật tiêm dưới da là phương pháp tiêm rất đơn giản.

Có thể hiểu một cách đơn giản, tiêm dưới da chính là đưa kim tiêm vào dưới da, sau đó bơm thuốc vào để cơ thể hấp thu thuốc một cách chậm rãi, từ từ. Kỹ thuật này thường được chỉ định khi tiêm vắc xin và những loại thuốc gây tê hoặc tiêm insulin…


*

Quy trình tiêm dưới da

Trong y khoa, việc thực hiện kỹ thuật tiêm dưới da được đánh giá vô cùng đơn giản. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cũng như nâng cao hiệu quả sau tiêm, trong quá trình tiến hành tiêm dưới da, bạn cần lưu ý thực hiện đúng theo quy trình dưới đây:

*
Phải chuẩn bị đầy đủ dụng cụ y tế, bông, cồn, thuốc, kim tiêm trước khi tiêm.

1. Vùng tiêm

Sau khi nắm rõ tình trạng bệnh nhân thì bước tiếp theo bạn cần làm đó là xác định vị trí tiêm dưới da.

Trên thực tế thì bạn có thể tiêm ở tất cả các vùng da của cơ thể. Bởi vì lớp mô dưới da thường mềm, không bị nhiễm khuẩn, ít cọ xát với môi trường bên ngoài, hơn nữa, nó cũng ít tổ chức thần kinh và mạch máu, do vậy thường không gây ra nhiều vấn đề khi tiêm.

Bạn có thể tiêm ở bả vai, mặt ngoài của đùi, cánh tay, vùng da bụng hoặc cơ tam đầu cánh tay. Lưu ý hãy thay đổi vị trí tiêm nếu cần tiêm nhiều mũi.

2. Góc độ tiêm

Khi đã xác định vị trí tiêm, bạn hãy cân góc độ tiêm. Theo chuyên gia y tế thì góc độ tiêm dưới da tốt nhất hiện nay là từ 30 độ cho đến 45 độ so với bề mặt của da.

3. Đối tượng chỉ định

Trước khi tiêm, bạn phải đánh giá tình trạng của bệnh nhân cũng như kiểm tra loại thuốc cần tiêm để xác định xem có thể áp dụng phương pháp tiêm dưới da không hay phải sử dụng kỹ thuật khác. Cụ thể:

*
Bạn nên tiến hành tiêm dưới da đối với những trường hợp sau:

Tiêm vacxin, hầu như tất cả các loại vacxin đều nên tiêm dưới da.Tiêm insulin cho mục đích chữa trị bệnh đái tháo đường.Tiêm thuốc giảm đau Atropin.Các loại thuốc có thể tiêm dưới da.

4. Chống chỉ định

Tuy nhiên, bạn không nên áp dụng kỹ thuật tiêm dưới da trong những trường hợp sau:

Vùng da cần tiêm bị khô, nứt nẻ không đủ điều kiện tiêm.Những loại thuốc dầu, gây đau, dễ kích thích, chậm tan, có thể gây hoại tử,… thì không được tiêm dưới da.

5. Hướng dẫn cách tiêm dưới da chi tiết

*
Phải vệ sinh vị trí tiêm trước khi tiêm.

Khi đã chuẩn bị đầy đủ những bước trên, bạn đã có thể bắt đầu thực hiện kỹ thuật tiêm dưới da cho bệnh nhân theo hướng dẫn dưới đây:

Đầu tiên phải chuẩn bị đầy đủ dụng cụ y tế như kim tiêm, khay đựng, bông gòn tẩm cồn, gạc, thuốc hoặc vắc xin. Hơn nữa, bạn phải vệ sinh tay sạch sẽ và đeo găng tay nếu cần thiết.

Bạn có thể cho bệnh nhân ngồi hoặc nằm, miễn sao để lộ vị trí tiêm và thuận tiện nhất trong quá trình viêm. Trong thời gian này, hãy bơm thuốc vào ống tiêm.

Tiếp đó, tại vị trí tiêm, hãy sử dụng cồn (70 độ) để sát khuẩn một cách kỹ lưỡng. Rồi dùng ngón tay trỏ và ngón tay cái để nâng cao vị trí cần tiêm.

Tiếp đến, đâm kim tiêm vào vị trí tiêm 1 góc từ 30 – 45 độ, tốc độ đâm cần nhanh để không gây đau cho người bệnh. Lưu ý là phải kéo pit tông lên để xem có máu đi ra theo ống tiêm không? Nếu có thì phải rút ra tiêm lại hoặc đâm vào sâu hơn để không thấy máu mới tiêm, còn nếu không có máu thì bạn có thể tiến hành tiêm ngay lập tức.

Sau khi bơm hết thuốc vào dưới da, hãy rút kim tiêm ra một cách nhanh chóng rồi dùng bông tẩm cồn đè lên vết tiêm để sát khuẩn và tránh tình trạng chảy máu.

Cuối cùng khi đã kết thúc việc tiêm thuốc dưới da, hãy giúp bệnh nhân ngồi hoặc nằm ở tư thế thoải mái và nhớ ghi lại hồ sơ bệnh án nhé!

Tìm Hiểu Thêm Về Tiêm Vacxin

Các tai biến tiêm dưới da

*
Tiêm dưới da không đúng cách có thể gây áp xe.

Khi thực hiện kỹ thuật tiêm dưới da không đúng cách, có thể gây ra một số tai biến nguy hiểm như:

Gây áp xe chỗ tiêm

Khi bị áp xe chỗ tiêm sẽ bị sưng tấy, đau, đỏ, nóng và xuất hiện mủ, ngoài ra, bệnh nhân còn bị sốt cao liên tục. Nguyên nhân là do tiêm không đúng cách. Để khắc phục tình trạng này, bạn có thể tiến hành chườm nóng, xin tư vấn của bác sĩ về việc uống thuốc kháng sinh hoặc đến cơ sở y tế để chích rạch áp xe.Ngoài ra, nếu trường hợp bị tiêm nhầm loại thuốc dầu hay thuốc chậm tan cũng sẽ gây ra hiện tượng áp xe.

Gãy kim tiêm

Kim tiêm bị gãy là một trong những sự cố thường gặp khi người tiêm không có kinh nghiệm hoặc do bệnh nhân giãy giụa trong lúc tiêm. Đối với trường hợp này, khi tiêm, bạn không nên tiêm ngập kim để trường hợp kim gãy thì còn có thể dễ dàng lấy ra.

Tai biến, nhiễm khuẩn vùng tiêm

Tình trạng nhiễm khuẩn vùng tiêm hay tai biến thường xảy ra khi điều kiện vô trùng khi tiêm không được đảm bảo, khiến bệnh nhân bị nhiễm khuẩn.

Xem thêm: Hướng dẫn kết nối chuột không dây với laptop trong tích tắc, hướng dẫn kết nối chuột không dây với laptop

Lây nhiễm bệnh

Nếu điều kiện vô trùng kém thì không những gây nhiễm khuẩn mà còn khiến người bệnh dễ bị lây nhiễm bệnh truyền nhiễm như viêm gan B, vàng da,…

Sốc phản vệ

Tình trạng sốc phản vệ có thể xảy ra do bệnh nhân bị dị ứng và sốc thuốc hoặc do quá trình bơm thuốc vào dưới da quá nhanh, gây ra tâm lý lo sợ cho người bệnh. Khi bị sốc phản vệ, người bệnh sẽ có những triệu chứng như tụt huyết áp, khó thở, nổi mề đay,… Lúc này, phải xử lý sốc phản vệ theo đúng sơ đồ chống sốc phản vệ Bộ Y tế đưa ra.

Tiêm dưới da và tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch là các phương pháp phổ biến để đưa thuốc vào trong cơ thể. Vậy tiêm dưới da được thực hiện như thế nào? Sau đây atlantis.edu.vn sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc liên quan đến vấn đề này thông qua bài viết dưới đây.

1. Định nghĩa về phương pháp tiêm dưới da

Tiêm dưới da là phương pháp đưa thuốc hoặc vắc xin vào tổ chức mô liên kết dưới da của bệnh nhân bằng cách sử dụng kim tiêm nhỏ để đưa thuốc vào cơ thể. Tiêm dưới da thường được sử dụng để cung cấp vắc xin cho các bệnh nhân, bao gồm vắc xin phòng ngừa bệnh lao, vắc xin phòng ngừa bệnh viêm gan B và vắc xin phòng ngừa bệnh viêm não Nhật Bản.

Tiêm dưới da giúp hấp thụ thuốc một cách từ từ cũng như kéo dài thời gian tác dụng của thuốc. Vì vậy, trong gây tê, vắc xin và điều trị toàn thân sẽ thường lựa chọn sử dụng kỹ thuật tiêm dưới da.

Phương pháp này có thể được thực hiện bởi chính bệnh nhân hoặc bởi một chuyên gia y tế. Tiêm dưới da có thể được thực hiện ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể, nhưng thường thì việc tiêm dưới da được thực hiện tại vùng bụng, cánh tay hoặc đùi. Phương pháp này được đánh giá là an toàn và hiệu quả trong việc cung cấp thuốc vào cơ thể.

Tuy nhiên, những người sử dụng tiêm dưới da cần phải tuân thủ những quy định an toàn và vệ sinh, cần chọn đúng vùng da và tiêm đúng kỹ thuật để đảm bảo hiệu quả. Nếu không thực hiện đúng cách hoặc không vệ sinh tốt nó có thể gây ra các biến chứng như nhiễm trùng.

*

Tiêm dưới da là một phương pháp khá an toàn so với phương tiêm tĩnh mạch

2. Ưu điểm và nhược điểm

Ưu điểm

Tiêm dưới da cũng có một số ưu điểm so với các phương pháp tiêm khác. Vì thuốc được tiêm vào lớp da dưới cùng, nên nó sẽ tiếp tục hấp thụ chậm và ổn định hơn so với tiêm vào cơ bắp hoặc tĩnh mạch. Điều này giúp duy trì nồng độ thuốc ổn định trong cơ thể, giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ và cải thiện hiệu quả điều trị.

Tiêm dưới da cũng có một số lợi ích so với việc tiêm vào tĩnh mạch, chẳng hạn như giảm thiểu đau, ít gây tổn thương và khó chịu khi tiêm.

Giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng và tiết kiệm chi phí, vì việc tiêm dưới da thường chỉ cần sử dụng lượng thuốc nhỏ hơn so với tiêm vào tĩnh mạch.

Nhược điểm

Việc tiêm dưới da cũng có một số rủi ro nhất định, chẳng hạn như đau, sưng, kích ứng da và nhiễm trùng. Những người bị tiểu đường sử dụng insulin cần phải chú ý đến việc kiểm tra đường huyết và chất lượng insulin để tránh tình trạng đường huyết thấp hoặc cao.

Ngoài ra, việc sử dụng tiêm dưới da cũng có một số hạn chế. Chẳng hạn, việc tiêm dưới da không thích hợp cho những loại thuốc có kích thước phân tử lớn hoặc dịch vị nhớt, bởi vì chúng sẽ khó thấm qua da và gây khó khăn trong việc hấp thụ. Hơn nữa, việc tiêm dưới da không thể cung cấp đủ lượng thuốc như tiêm vào tĩnh mạch trong trường hợp cần sử dụng một lượng lớn thuốc một lần.

*

Tiêm dưới da cũng tồn tại một số rủi ro nhỏ

3. Công dụng của phương pháp tiêm dưới da

Một số loại thuốc thường được sử dụng để tiêm dưới da bao gồm các loại insulin để điều trị bệnh đái tháo đường, các loại thuốc gây tê tại chỗ,... Nói chung là các loại thuốc với mục đích để thuốc thấm dần dần vào cơ thể đồng thời phát huy tác dụng một cách từ từ.

Việc tiêm dưới da cũng được sử dụng trong nhiều chương trình tiêm chủng để phòng ngừa các bệnh lý, ví dụ như tiêm vắc xin phòng ngừa bệnh viêm gan B, bệnh sởi, quai bị và bệnh rubella. Việc tiêm dưới da vắc xin có thể giúp tăng đáng kể khả năng miễn dịch của cơ thể và giảm thiểu nguy cơ bị lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm.

Ngoài ra, tiêm dưới da cũng được sử dụng trong quá trình kích thích buồng trứng để thực hiện hỗ trợ sinh sản.

Quy trình tiêm dưới da thường được thực hiện một cách nhanh chóng và đơn giản. Trước khi tiêm, vùng da cần được làm sạch và khô ráo. Sau đó, kim tiêm được đưa vào gần góc 45 độ với da và tiêm thuốc hoặc vắc xin vào lớp da dưới da. Sau khi tiêm, vùng da có thể bị đỏ hoặc đau nhẹ, nhưng điều này thường sẽ mất đi sau vài giờ.

*

Tiêm dưới da được thực hiện một cách nhanh chóng và khá đơn giản

4. Một số điều cần lưu ý

Việc tiêm dưới da cũng có một số yêu cầu kỹ thuật đặc biệt để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Trước khi tiêm, bệnh nhân cần phải vệ sinh vùng da tiêm bằng dung dịch cồn để tránh nhiễm trùng. Ngoài ra, vùng da cần phải được chọn một cách thận trọng để tránh các mạch máu, dây thần kinh và các mô khác trong vùng tiêm. Kỹ thuật tiêm cũng cần phải được thực hiện đúng cách để đảm bảo thuốc được tiêm đúng vào lớp da dưới cùng.

Nếu bệnh nhân thấy các triệu chứng bất thường sau khi tiêm, như đau, sưng hoặc nổi mẩn, nên liên hệ với bác sĩ hoặc nhân viên y tế ngay lập tức để được hỗ trợ.

Người dùng thuốc cần tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng của bác sĩ hoặc nhà sản xuất thuốc để đảm bảo an toàn và hiệu quả của việc tiêm dưới da.

*

Cần tuân thủ các chỉ định của bác sĩ khi thực hiện phương pháp này

Tóm lại, tiêm dưới da là một phương pháp tiêm thuốc an toàn và hiệu quả, và được sử dụng phổ biến trong điều trị nhiều loại bệnh lý và phòng ngừa bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, như với bất kỳ phương pháp y tế nào khác, việc sử dụng tiêm dưới da có thể gây ra các tác dụng phụ nhất định. Vì vậy bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định sử dụng phương pháp này.

Bài viết trên đây đã tổng hợp toàn bộ những thông tin có liên quan đến phương pháp tiêm dưới da và một số lưu ý nhằm giúp bạn đọc nắm bắt được vấn đề này. Nếu bạn đang còn có những thắc mắc cần được giải đáp hoặc có nhu cầu đặt lịch thăm khám tại atlantis.edu.vn hãy nhấc máy lên và liên hệ qua đường dây nóng của bệnh viện theo số 1900 56 56 56 để được tư vấn và hỗ trợ.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

x

Welcome Back!

Login to your account below

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.