Bạn đang xem: Có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh
Mẹ có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh không? Trường hợp nào nên lấy và trường hợp nào không? Cách lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh an toàn là gì? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết sau mẹ nhé!
1. Có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh không?
Có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh không? Câu trả lời là CÓ. Lẩy gỉ mũi sẽ giúp trẻ loại bỏ các chất nhầy, bụi bẩn, vi khuẩn có trong lỗ mũi. Điều này nhằm giúp trẻ dễ dàng hơn trong quá trình hô hấp
Trên thực tế, gỉ mũi khô hoặc ướt được hình thành từ nước mũi. Nước mũi được sản sinh bởi các mô ở trong mũi, miệng, xoang, cổ họng và đường tiêu hóa của trẻ sơ sinh.
Nước mũi giúp ngăn cản bụi, đất, những tác nhân có hại trong môi trường như phấn hoa, vi-rút và vi trùng. Thông thường, nước mũi sẽ trôi xuống cổ họng; nhưng một ít nước mũi sẽ đọng lại trong mũi và tạo thành gỉ mũi.
Quá nhiều gỉ mũi có thể khiến trẻ sơ sinh khó thở hơn. Vì vậy. Mẹ nên vệ sinh và lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh đúng cách. Mẹ cần lưu ý cách vệ sinh mũi, lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh an toàn (sẽ được chia sẻ trong nội dung bên dưới).
Vậy mẹ đã biết câu trả lời khi được hỏi có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh; và có nên ngoáy mũi cho bé rồi đúng không. Nội dung tiếp theo chỉ mẹ cách lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh an toàn và những sai lầm dễ mắc phải.
2. Sai lầm thường gặp khi lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh
Ngoài câu hỏi có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh hay không; đôi khi mẹ sẽ gặp vấn đề trong việc lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh không đúng cách. Mẹ nên biết để tránh nhé:
Sử dụng que bông gòn để ngoáy mũi cho trẻ sơ sinh: Vì lỗ mũi của trẻ sơ sinh rất hẹp. Sử dụng que bông gòn để ngoáy mũi trẻ sơ sinh có thể ảnh hưởng đến lớp niêm mạc mũi và mạch máu bên dưới. Dùng chung một que bông gòn để ngoáy, vệ sinh hai bên mũi: Thói quen này có thể dẫn đến tình trạng lây nhiễm chéo virus, vi khuẩn từ mũi này sang mũi kia và làm tăng nhiễm khuẩn. Không rửa tay, vệ sinh tay sạch sẽ trước khi ngoáy mũi cho trẻ sơ sinh: Nếu không vệ sinh, sát khuẩn tay trước khi vệ sinh mũi cho trẻ, có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn vào mũi trẻ. Rửa mũi cho trẻ sơ sinh quá nhiều lần: Thường xuyên rửa mũi cho trẻ sơ sinh hoặc rửa quá nhiều lần không phải là cách tốt nhất để phòng ngừa trẻ bị nhiễm khuẩn hay viêm mũi. Việc này có thể làm tổn thương lớp niêm mạc mũi và khiến trẻ bị viêm mũi nặng hơn. Rửa mũi thường xuyên còn làm mất đi lớp chất nhầy bảo vệ mũi trước bụi bẩn và duy trì độ ẩm trong trong mũi, làm khô mũi từ đó dễ dẫn đến viêm mũi.
Một trong nguyên tắc khi lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh tốt nhất đó là giúp cho bé xì mũi nhẹ nhàng; để đẩy gỉ mũi ra ngoài. Ba cách phổ biến nhất đó là sử dụng bóng hút mũi; dùng máy xông mũi và họng; và dùng thuốc xịt mũi.
3.1 Dụng cụ lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh
Để đảm bảo việc có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh trở nên hiệu quả, an toàn, mẹ nên sử dụng các dụng cụ lấy gỉ mũi cho trẻ như sau:
Dùng bóng hút mũi Dùng dụng cụ hút mũi Dùng thiết bị xịt rửa mũi chuyên dụng3.2 Có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh bằng cách sử dụng bóng hút mũi (Bulb spring)?
Bóng hút mũi thường được sử dụng để hút nhẹ nước mũi ra khỏi mũi của bé. Dụng cụ này phù hợp nhất khi trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi.
Hướng dẫn lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh bằng bóng hút mũi:
Nếu gỉ mũi của bé bị khô, mẹ hãy nhỏ 1-2 giọt nước muôi sinh lý để làm mềm trước khi hút mũi của bé. Làm sạch bóng hút mũi bằng nước ấm; hoặc xà phòng. Mẹ rửa bằng cách bóp và thả bóng hút mũi liên tục. Bóp hết không khí ra khỏi quả bóng, và giữ tay bóp chặt. Nhẹ nhàng đặt đầu hút mũi vào mũi của trẻ sơ sinh. Từ từ thả bóng để tạo lực hút giúp loại bỏ gỉ mũi, nước mũi cho bé.Như vậy, mẹ không chỉ biết có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh hay không; giờ mẹ cũng nắm vững cách lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh bằng bóng hút mũi.
3.3 Cách lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh bằng máy hút mũi (Nasal aspirator)
Nếu có máy hút mũi, chắc chắn là mẹ nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh bằng dụng cụ này. Dụng cụ này đã trở nên khá phổ biến trong những năm gần đây; vì nhiều bậc cha mẹ cảm thấy chúng hiệu quả; và dễ sử dụng hơn so với bóng hút mũi truyền thống.
Thông thường, máy hút mũi sẽ có một ống ngậm; và một ống như ống tiêm với một đầu mở hẹp.
Hướng dẫn cách lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh bằng máy hút mũi:
Tương tự với bóng hút mũi, nếu gỉ mũi của bé bị khô. Mẹ hãy nhỏ 1-2 giọt nước muối sinh lý để làm mềm. Vệ sinh sạch sẽ máy hút mũi trước khi sử dụng cho trẻ sơ sinh. Đặt ống ngậm vào miệng của mẹ. Đặt ống còn lại lên trên cạnh mũi của bé. Mẹ đừng thụt ống sâu vào bên trong, mẹ chỉ cần áp vào lỗ mũi là được. Mẹ hút ống ngậm, nhưng đừng hút quá mạnh.Những máy hút mũi cũng đi kèm với bộ lọc dùng một lần; vì vậy mẹ không cần phải lo lắng mẹ sẽ vô tình hút quá mạnh; hay hút phải nước mũi của bé.
3.4 Cách lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh bằng nước nhỏ mũi?
Nước nhỏ mũi là cách lấy gỉ mũi khô cho trẻ sơ sinh được nhiều mẹ tin dùng. Một số trường hợp khi mẹ không thể dễ dàng làm sạch mũi vì nước mũi quá đặc hoặc khó lấy bằng hai phương pháp kể trên.
Mẹ có thể mua nước nhỏ mũi tại nhà thuốc; hoặc pha 1 cốc nước ấm với 1/4 thìa muối để xịt cho bé. Lưu ý, mẹ không được sử dụng thuốc xịt mũi cho trẻ sơ sinh mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Mẹ bắt đầu bằng cách đặt bé nằm ngửa. Với ống nhỏ mũi, nhỏ 3 đến 4 giọt vào mỗi lỗ mũi. Chờ một phút để nước nhỏ có thời gian phát huy tác dụng. Mẹ nhớ giữ đầu con nằm ngửa trong thời gian này. Đôi khi chỉ cần nhỏ thuốc là đủ để làm lỏng và làm sạch gỉ mũi; đặc biệt là nếu bé hắt hơi.Nếu xịt nước mũi vẫn không hiệu quả; mẹ có thể dùng thêm bóng hút mũi và máy hút mũi để lấy gỉ mũi cho bé. Vậy không chỉ biết có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh không; mẹ cũng biết các phương pháp lấy gỉ mũi cho con rồi.
3.5 Cách ngăn ngừa gỉ mũi cho trẻ sơ sinh
Để không phải bận tâm nhiều đến vấn đề có nên lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh hay không; hoặc đâu là cách lẩy ghỉ mũi cho trẻ sơ sinh an toàn. Mẹ nên biết cách ngăn ngừa bé bị đóng gỉ mũi bằng các cách sau:
Sử dụng máy tạo độ ẩm: Mẹ có thể để máy chạy cả ngày hoặc lúc trẻ sơ sinh ngủ. Nếu gia đình chưa kịp sắm máy tạo độ ẩm; mẹ có thể tắm vòi sen nước nóng để tạo hơi nước và ngồi trong phòng tắm với con trong vài phút. Tắm cho bé: Khi bé bị nghẹt mũi, bác sĩ thường chỉ định tắm nước ấm. Nước ấm có thể giúp giảm nghẹt mũi. Sử dụng máy lọc không khí: Nếu mẹ nghĩ rằng chất lượng không khí trong nhà kém có thể là thủ phạm gây ngạt mũi cho trẻ sơ sinh; mẹ có thể thường xuyên sử dụng máy lọc không khí hoặc thay đổi bộ lọc trong hệ thống sưởi và làm mát. Nếu gia đình có nuôi thú cưng, hãy hút bụi thường xuyên hơn để giảm thiểu lông và bụi của vật nuôi.Những lưu ý khi lấy gỉ mũi cho bé
Mặc dù có rất nhiều cách lấy gỉ mũi cho trẻ sơ sinh hiệu quả. Tuy nhiên, mẹ vẫn cần lưu ý một số điểm sau để có thể đảm bảo an toàn cho niêm mạc mũi của bé như sau:
Thực hiện mọi thao tác thật nhẹ nhàng; không tác dụng lực quá mạnh hoặc đưa dụng cụ lấy gỉ mũi quá sâu làm tổn thương niêm mạc mũi cũng như gây đau rát mũi cho bé. Nếu mẹ không vệ sinh, sát khuẩn tay trước khi vệ sinh mũi cho trẻ. Điều này có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn vào mũi trẻ. Nên thực hiện lấy gỉ mũi, rửa mũi cho bé khoảng 2-3 lần/ tuần, không nên quá lạm dụng bởi có thể làm mất hoàn toàn chất nhầy có trong mũi trẻ khiến mũi trẻ bị khô, bụi bẩn, vi khuẩn cũng dễ dàng xâm nhập gây ra những bệnh về đường hô hấp nguy hiểm. Lựa chọn các sản phẩm nước muối sinh lý, nước muối ưu trương chính hãng tại các cơ sở uy tín. Nên đưa bé đến bệnh viện nếu bé có tình trạng nhiều gỉ mũi, chất nhầy khiến bé khó thở, khò khè để được các bác sĩ chuyên môn thăm khám và đưa ra giải pháp điều trị kịp thời.Hút dịch mũi bằng dụng cụ hút dạng quả bóp cao su, dụng cụ hút mũi, máy xông hơi, vỗ lưng… là những cách hỗ trợ trị nghẹt mũi cho trẻ sơ sinh, giúp trẻ dễ chịu hơn. Xem thêm: Chọn Dung Dịch Rửa Kính Áp Tròng, An Toàn Chất Lượng
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Th
S.BS Nguyễn Trung Nguyên, khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM.
Trẻ sơ sinh dễ bị nghẹt mũi hơn trẻ lớn hoặc người trưởng thành vì đường mũi còn nhỏ và cần thời gian để phát triển. Hầu hết các trường hợp nghẹt mũi nhẹ là do nhiễm vi trùng, tiếp xúc với không khí khô, chất kích ứng như khói bụi, khói thuốc lá hay dầu thơm.
Th
S.BS Nguyễn Trung Nguyên, khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho biết, khi trẻ nghẹt mũi kèm theo các dấu hiệu khác như: sốt, da tím tái, thở rút lõm ngực, ho đàm, quấy khóc vô cớ, li bì, bỏ bú…, ba mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và điều trị đúng cách.
Mục lục
Top 4 cách trị nghẹt mũi ở trẻ sơ sinhTop 4 cách trị nghẹt mũi ở trẻ sơ sinh
Các trường hợp sau khi được bác sĩ đánh giá trẻ sơ sinh nghẹt mũi nhẹ, nếu bác sĩ có chỉ định vệ sinh mũi hỗ trợ, phụ huynh có thể xử trí tại nhà như sau.
1. Hút dịch mũi
Nhỏ một vài giọt nước muối sinh lý vào một lỗ mũi (thường từ 1 – 3 giọt đối với trẻ sơ sinh), có thể đợi 10 – 30 giây để loãng dịch mũi. Khi tiến hành hút dịch, bịt một lỗ mũi còn lại và dùng dụng cụ hút mũi (có thể là dạng quả bóp cao su hoặc dụng cụ hút mũi 2 dây…) để hút chất nhầy ở lỗ mũi đã được làm ướt. Tiếp tục thực hiện với lỗ mũi còn lại. Nên có thời gian nghỉ giữa 2 bên. Phụ huynh nên hút mũi cho bé trước bữa bú, có thể thực hiện vài lần trong ngày. Không nên tiến hành khi trẻ không tỉnh táo như gần giờ ngủ của trẻ.
Bóp quả bóng cao su tròn trước khi nhẹ nhàng đặt đầu hút vào sát lỗ mũi của bé. Lưu ý, ba mẹ không cần tì lên quá mạnh, vừa đủ khít là được. Sau đó, giảm lực bóp (nhả bóng) ra từ từ để hút dịch mũi ra ngoài. Lập lại thao tác như thế đối với bên mũi còn lại. Rửa sạch dụng cụ bằng xà phòng sau mỗi lần sử dụng.
Cách dùng dụng cụ hút mũi dạng dụng cụ hút mũi 2 dây:
Trước khi sử dụng lần đầu tiên, ba mẹ nên rửa tráng lòng dụng cụ bằng nước nóng và phơi khô kỹ. Cho bé nằm ngửa với đầu bé nghiêng qua bên phải. Nhỏ 1-2 giọt nước muối sinh lý vào mũi trẻ. Đặt đầu mềm của dây hút vào mũi của bé, sau đó ba hoặc mẹ hít vào bằng miệng qua đầu dây còn lại để hút dịch nhầy trong mũi bé ra. Dịch mũi sẽ được dẫn xuống bình chứa và không thể đi vào dây hút đang được ba/mẹ hút. Lặp lại các thao tác trên đối với mũi còn lại. Cuối cùng bế bé lên và cho bé hơi ngả về trước để dịch nhầy còn lại chảy ra ngoài, ba mẹ có thể dùng gòn hoặc khăn mềm thấm nước muối sinh lý để lau nhẹ dịch nhầy chảy ra vùng phía trước mũi bé.
2. Lấy gỉ mũi
Để xử lý gỉ mũi, phụ huynh cần làm mềm chúng trước khi lấy ra khỏi mũi của bé. Lấy gỉ mũi khô dễ làm tổn thương niêm mạc mũi, chảy máu khiến bé bị đau.
Hãy làm ướt một miếng gạc bông với nước ấm và nhẹ nhàng lau khu vực có gỉ mũi. Hoặc ba mẹ có thể nhỏ 1-2 giọt nước muối sinh lý vào từng bên mũi để làm mềm gỉ, đợi 30-60 giây trước khi tiến hành hút dịch. Nếu gỉ mũi nằm gần phía lỗ mũi, có thể dùng bông tăm đầu nhỏ nhẹ nhàng khều gỉ mũi ra ngoài sau khi đã làm mềm bằng nước muối sinh lý.
3. Dùng máy xông hơi
Đặt máy phun sương làm mát hoặc máy tạo độ ẩm trong phòng của bé để làm ẩm không khí. Trẻ sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi mũi ẩm và không còn khô rát.
Phụ huynh cần thay nước và vệ sinh máy thường xuyên để tránh nhiễm khuẩn, nấm mốc. Lưu ý, không nên xông tinh dầu cho trẻ sơ sinh vì tinh dầu có thể gây kích ứng đường hô hấp.
4. Vỗ nhẹ vào lưng
Vỗ nhẹ vào lưng có thể làm long đờm, giảm cảm giác tức ngực, khó thở cho trẻ sơ sinh.
Ba hoặc mẹ có thể đặt bé nằm sấp trên đầu gối của mình, một tay giữ, một tay nhẹ nhàng vỗ vào lưng bé. Hoặc ba mẹ cho bé ngồi trên đùi mình, một tay ôm sao cho người bé ngả về phía trước khoảng 30 độ, tay còn lại vỗ nhẹ vào lưng bé. Đây là cách làm long đờm trong đường thở, giúp trẻ dễ chịu hơn.
Ngoài ra, trong khi trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi, phụ huynh nên giữ ấm cho bé, tránh ra ngoài gió lạnh, cần kiểm tra máy lạnh trong phòng đã mở nhiệt độ vừa phải hay chưa. Nhiệt độ phòng thích hợp nhất cho trẻ sơ sinh là từ 26-28 độ C. Phụ huynh cũng cần kiểm tra xem liệu bé có khả năng dị ứng với chất hóa học như bột giặt, nước xả vải, phấn hoa, phấn rôm, lông động vật… hay bất cứ thành phần nào nghi ngờ có trong nhà hay không. Các chất dị ứng gây viêm mũi là “thủ phạm” dẫn đến nghẹt mũi phổ biến ở cả người lớn và trẻ nhỏ.
Nguồn thức ăn của mẹ cũng có thể gây dị ứng dẫn đến tình trạng nghẹt mũi ở trẻ sơ sinh. Vì vậy, mẹ nên chú ý ăn uống đầy đủ dinh dưỡng nhưng không ăn luông tuồng, đặc biệt là các thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, nhộng ong… Hãy ngừng ăn các thực phẩm mà mẹ bị dị ứng, vì khả năng cao nó cũng có thể gây dị ứng cho bé thông qua nguồn sữa mẹ.
Bác sĩ Nguyên khuyên, khi thấy trẻ sơ sinh có biểu hiện nghẹt mũi như thở bằng miệng, môi khô, ngủ giật mình, quấy khóc… ba mẹ cần kiểm tra mũi và đường thở cho bé ngay. Nếu trị nghẹt mũi tại nhà, ba mẹ chỉ nên sử dụng dung dịch nước muối sinh lý, không nên dùng các loại thuốc kháng histamin cũng như các loại thuốc xịt mũi có thành phần thuốc khác. Việc vệ sinh mũi chỉ đóng vai trò hỗ trợ sau khi bé được thăm khám và điều trị theo đúng nguyên nhân. Với trẻ sơ sinh, phản xạ bảo vệ đường thở chưa thật sự hoàn thiện, niêm mạc mũi và đường hô hấp của bé cũng rất mỏng và nhạy cảm. Do đó, ba mẹ chỉ thực hiện việc vệ sinh mũi khi có chỉ định của bác sĩ, tránh lạm dụng việc rửa mũi quá mức hay làm không đúng cách gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bé.
