GIỚI THIỆU SÁCH THÁNG 6
CUỐN SÁCH: “ GÓC SÂN VÀ KHOẢNG TRỜI”
Các bạn thân mến!
Hẳn trong con người chúng ta mỗi người đều theo đuổi một mục đích, lý tưởng rất riêng, nhưng có lẽ không ai là không biết yêu cái hay, cái đẹp. Ở đó có tình yêu thương đất nước, con người và cả những điều thân thuộc, giản dị xung quanh ta. Hôm nay tôi xin giới thiệu với các bạn một con người điển hình như thế qua tập thơ của ông - "Góc sân và khoảng trời" - Ông là nhà thơ Trần Đăng Khoa.
Bạn đang xem: Tập thơ góc sân và khoảng trời
ĐọcGóc sân và Khoảng trời, chúng ta sẽ thấy hiện lên cả một thế giới mà trong đó, người nào cũng để lại dấu ấn tốt đẹp trong con mắt của thi sĩ tí hon Trần Đăng Khoa; sự vật thì hầu như đều đã được nhân cách hóa, trở thành bạn bè thân thiết, không thể xa rời, và điều đặc biệt là tất cả đều được nhìn bởi đôi mắt trẻ thơ.
Đó là con bướm vàng, cái sân, dòng sông Kinh Thầy, con chim, con gà, vườn cải, cây đa, con trâu, cây trầu... và nhất là ánh trăng của làng quê. Thơ trongGóc sân và Khoảng trờilà thơ của tuổi thơ, viết về tuổi thơ, nhưng đó là tuổi thơ của thời đất nước đang trong chiến tranh chống xâm lăng, lửa đạn ngút trời.
Đó là thời mà từ những anh trai làng đến các sinh viên đại học, và cả những người thầy của tác giả Trần Đăng Khoa cũng đều lên đường ra trận. TrongGóc sân và Khoảng trờicủa Trần Đăng Khoa, có một mảng thơ về người thầy giáo, họ là những người thầy - người lính - người thương binh.
ĐọcGóc sân và khoảng trờita thấy cậu bé Trần Đăng Khoa thuở lên 10 thật là trẻ con nhưng cũng thật là người lớn.
Tập thơ"Góc sân và khoảng trời"của nhà thơ Trần Đăng KHoa cuốn sách đượcnhà xuất bản Hồng Đứcấn hành năm 2013 với 175 trang, khổ 13 x 19 cm....
Với 141 bài thơ được tuyển chọn và giới thiệu, chắc hẳn trong chúng ta ai cũng biết hay đã từng nghe nói về một "góc sân và khoảng trời" của "cậu bé Khoa" chứ không phải của Trần Đăng Khoa - một nhà thơ lớn và đầy bản lĩnh như ngày nay.
Góc sân ấy là thế giới đầu tiên của "bé Khoa", khoảng trời ấy là cái vũ trụ tí hon của Khoa. Ở đây là những nhân vật giản dị thôi nhưng mượm sắc thần tiên của hồn con trẻ. Mảnh sân nhỏ ấy là nơi "bé Khoa" đã nói:
Em thường rải cái nong
Ra góc sân ngồi học
Những đem có trăng mọc
Em chơi cho đến khuya.
Một tưởng tượng rất thật về một vụ muà bội thu, một cái đẹp từ những thành quả sao mà yêu đến thế!
Dường như tại góc sân này, thứ gì với Khoa cũng đẹp, cũng đáng yêu. Từ:
Con bướm vàng
Bay nhẹ nhàng
Em thích quá
Em đuổi theo...
"Con bướm vàng/ Con bướm vàng" mở đầu bài thơ "Con bướm vàng" là bướm từ đằng xa bay tới, to dần. Cũng láy lại hai lần ở phần kết là bướm đã bay đi, nhỏ dần; em bé vừa thích thú, lại vừa tiếc.
Trong thơ "bé Khoa" có tình yêu thiên nhiên và cả tình yêu đất nước. Khoa đã nhìn xa hơn, nhìn về đất nước khi giặc Mỹ ngày đêm rình rập, đào xới đất nước ta. Nhưng các bạn thấy không, trong con mắt thơ trẻ của "em Khoa" đất nước mình, làng quê mình sao mà đẹp thế, hiên ngang thế:
Ao trường vẫn nở hoa sen
Bờ tre vẫn chú dế mèn vuốt râu
(Em kể chuyện này)
"Chiến thắng của Việt Nam hát lên, cao hơn tiếng bom, trong những câu thơ của bé Khoa"
Năm 1968, khi "cậu bé Khoa" lên mười em đã kể chuyện giặc Mỹ rơi xuống cánh đồng làng mình; mọi người chạy ra, cả nhà Khoa chạy ra:
Chị em xách khẩu súng
Bé Giang mang que đời
Con chó vàng mang hàm răng nhọn hoắt
Em không biết mang gì
Vớ ngay hòn đá
Chân em ngắn quá
Phải chạy nhanh mới tới nơi
Nhưng tới nơi thì giặc Mỹ đã chết rồi. Các bạn thân mến! Chúng ta đọc đoạn thơ lên và nghĩ xem, những câu thơ thật hồn nhiên mà lại sắc sảo, cái nhìn rất tinh tế, cảm nhận rất cụ thể:
Tay còn giơ lên trời
Răng cửa rụng hết
Cái ngực nát bét
Ô! Nó cùng giống người
Mà sao ở trên trời
Nó ác thế!
Trong gia đình, với mẹ, với bà tình cảm của "bé Khoa" cũng là tấm gương cho đến giờ vẫn khiếm các em nhỏ phải nhìn vào và noi theo. Bởi từ những vất vả của mẹ, từ những vất vả của bà "bé Khoa" đã trân trọng và yêu những điều đó, để rồi tình thương đó bộc lộ ra:
Áo mẹ mưa bạc màu
Đầu mẹ nắng cháy tóc
Mẹ ngày đêm khó nhọc
Con chưa ngoan, chưa ngoan
Hay như trong "Mẹ ốm" "bé Khoa" đã ca ngợi mẹ"mẹ là đất nước tháng ngày của con..." bởi "vì con mẹ khổ đủ điều"
"Em nhỏ Khoa" còn biết thương con chó nhà mình, khi nó nghe tiếng bom Mỹ nổ, đã bỏ chạy đi đâu:
Tao chờ mày đã lâu
Cơm phần mày để cửa
Với em gái mình cũng là tình thương ấm áp của người anh:
Mẹ cha bận việc ngày đêm
Anh ngồi trong lớp lo em ở nhà
Với người thầy từ chiến trường trở về dạy mình, là thương binh trên đôi nạng gỗ "bé Khoa" đã nhìn thấy:
Dấu lặng hai bên như hai hàng lỗ đáo
Chúng em nhận ra bàn chân thầy giáo
Như nhận ra cái chưa hoàn hảo
Của cả cuộc đời mình
Với lối thơ gọn gẽ, không dàn trải "Khoa" còn biết dùng những từ khêu gợi:
Bốn năm bom đạn qua rồi
Núi sông trong sáng, dáng người lớn cao
Với thiên nhiên, năm 1972 nhà thơ vẫn cho ra đời bài thơ tứ tuyệt để lại một ấn tượng đặc biệt; trên trời vẫn còn vệt ngựa của Thánh Gióng:
Sau làn mưa bụi tháng ba
Lá tre bỗng đỏ như là lửa thiêu
Nền trời rừng rực ráng treo
Tưởng như ngựa sắt sớm chiều vẫn bay
Và lòng yêu ruộng đồng mọc rễ sâu chắc trong tâm hồn Khoa, tình yêu này lan toả trong lòng thành tình yêu đất nước sâu sắc. Ở đó có đất, có mẹ..., có cả bé Khoa...
Trong tình yêu, mẹ tôi đã trở thành đất đai
Và tôi mọc lên như cây còn non dại
Nhưng rễ cây đã hứa với nắng trời những mùa hoa trái
Bởi cây không thể phụ mẹ mình và phuc đất đai
Lời hứa đấy như một sự khắng định, một sự quyết tâm của "cậu Khoa" sẽ phấn đấu hết mình trong tình yêu cho quê hương, đất nước.
Các bạn thân mến!
Các em nhỏ thân yêu!
Các em thấy không? Cũng chỉ tầm tuổi các em bây giờ trong con người "cậu bé Khoa" ngày ấy đã có những ý chí, quyết tâm thật vĩ đại và một tình yêu thật lớn lao phải không?
Giờ đây chúng ta đang có một cuôc sống yên bình bên những người thân yêu, nhưng đừng vì thế mà quên đi nhiệm vụ lớn lao của mình - học tập, phấn đấu, rèn luyện để chứng tỏ tình yêu của mình với cha mẹ, quê hương, đất nước các em nhé! Và chúng ta hãy đọc đi, đọc "Góc sân và khoảng trời" để noi theo, để phấn đấu, để củng cố tình yêu của mình dành cho tất cả những gì thân yêu nhất xung quanh chúng mình.
Home Giới thiệu Học sinh Giáo viên Thư viện Thiết bị Tài nguyên Trang vàng Thi online Xem điểm Hệ thốngGIỚI THIỆU SÁCH THÁNG 1/2018
Kính thưa toàn thể thầy giáo, cô giáo cùng các em học sinh thân mến! Thư viện THCS Kim Đính xin trân trọng giới thiệu tập thơ :
GÓC SÂN VÀ KHOẢNG TRỜI
Thơ của Trần Đăng Khoa.
Thầy cô và các em thân mến!
Cuốn sách cô mang đến cho các em hôm nay là một tập thơ của nhà thơ trẻ Trần Đăng Khoa - Người mà các nhà thơ thường gọi bằng cái tên trìu mến: Cậu bé Khoa, thần đồng thơ.
Chú Khoa sinh năm 1958 xã Quốc Tuấn, huyện Nam Sách, Tỉnh Hải Dương mình. Nơi đây có con sông kinh Thầy đã đi vào lịch sử cùng với chiến công của anh hùng Mạc Thị Bưởi, cũng ở nơi đây có "Góc sân và khoảng trời" bình yên đầy ắp những kỷ niệm với những con người giản dị, mộc mạc. Hăng say lao động chiến đấu tự lập tự cường, đó là nguồn cảm hứng dạt dào để cậu bé Khoa làm lên những vần thơ tuyệt vời.
Hình ảnh cậu bé thần đồng Trần Đăng Khoa hồi 8 tuổi
Chú Khoa cho ra đời rất nhiều tập thơ có cả truyện ngắn, bình luận văn chương nữa..Nhưng, tập thơ gây ấn tượng nhất với người đọc trong cả nước và trên thế giới là tập thơ đầu tay của chú. Đó là tập thơ "Góc sân và khoảng trời" mà hôm nay cô muốn giới thiệu với các em. Trên tay cô là tập thơ “Góc sân và khoảng trời”. Tập thơ nhỏ xinh, khổ dày 24 cm rất phù hợp, tiện lợi với các em khi sử dụng. Tập thơ do nhà xuất bản giáo dục phát hành. Bìa của tập thơ là hình ảnh mặt trời đỏ rực, là cánh cò bay lả . Đây là hình ảnh làng quê quen thuộc Việt Nam. Có lẽ đây trong dáng chiều rực rỡ, cũng là:''Cánh cò chấp trắng qua sông kinh thầy". Hay:"Cánh cò trắng khiêng nắng qua sông"? Trong thơ Trần Đăng Khoa. Sau trang bìa: là hình ảnh cậu bé Khoa lúc tám tuổi, và cũng là tác giả của rất nhiều bài thơ. Bìa sau của tập thơ là hình ảnh nhà thơ Trần Đăng Khoa với thày giáo cũ của mình trong một lần về thăm trường cũ. Tập thơ này gồm 159 bài thơ. Dày 171 tr, được chia làm bốn phần rõ ràng.
+Phần 1: Lời tâm sự của tác giả.
+ Phần 2:Thơ khăn quàng đỏ.
+ Phần 3:Thơ viết khi học cấp III.
+Phần 4: Một số lời nhận xét,đánh giá về thơ của Khoa của một số nhà thơ, nhà văn trong và ngoài nước.
Trong 159 bài thơ có rất nhiều bài thơ được tuyển chọn vào sách tiếng việt, sách tham khảo, sách giáo khoa ngữ văn THCS.
Tập thơ này đã được tái bản lần thứ 27, có lẽ hiếm có tập thơ nào lại được tái bản với kỷ lục như vậy. Điều kỳ diệu là ở chỗ tập thơ được ra đời khi tác giả của nó chỉ là một cậu học trò nhỏ như các em thôi. Bài thơ đầu tiên anh viết là bài thơ " con bướm vàng”. Năm 1966 lúc ấy anh mới có 8 tuổi.
Ngay từ khi mới ra đời tập thơ đã gây tiếng vang lớn trong cả nước và trên thế giới. Sở dĩ nó có tiếng vang lớn như vậy: là do cách cảm nhận độc đáo, sự nhạy bén của một tâm hồn trẻ thơ dạt dào tình yêu của một cậu bé thần đồng này.
Chùm thơ đầu tiên là tập thơ "Từ góc sân nhà em". Cái sân rất nhỏ, nhưng lại là thế giới đầu tiên của bé Khoa. Quanh sân những nhân vật rất thông thường đã đi vào trong thơ, đượm sắc thần tiên của hồn con trẻ,và đượm tình mến yêu của trái tim thơ ấu; Đây ngọn mồng tơi nhảy múa, xa hơn một chút. Đây " Bụi tre tần ngần - Gỡ tóc" Muôn nghìn cây mía - múa gươm", xa hơn chút nữa. Đây mấy cây bưởi vạn đời, mà lần đầu tiên mới có những con mắt thấy ra là "Hàng bưởi đu đưa - Bế lũ con - Đầu tròn trọc lốc", Đúng thế thật! Xa hơn chút nữa, kia là ".Tại đây "Sấm ghé xuống sân - khanh khách - cười". Tại đây "Mưa chéo mặt sân - sủi bọt". Cũng góc sân này "Cóc nhảy chồm chồm", sau khi trời đã mưa xuống rồi. Sân này là sân khấu của Mưa, bài thơ này thuộc loại hay nhất của Khoa, trong đó "Ông mặt trời mặc áo giáp đen - ra trận". Một hình tượng thật sáng tạo.
Các em hãy lắng nghe cách cảm nhận của Khoa về một buổi sáng mùa hè trước sân nhà em.
"Ông trời nổi lửa đằng đông.
Bà sân vấn chiếc khăn hồng đẹp thay
Bố em sách điếu đi cày
Mẹ em tát nước nắng đầy trong khâu".
Một buổi sáng mùa hè ở nông thôn trong mắt cậu bé Khoa thật là đẹp?
Hay một buổi trưa hè góc vườn nhà mình, một chú giun đất chết. Sự việc bình thường ấy cũng đi vào trong thơ một cách tự nhiên và hết sức sống động.
“ Bác giun đào đất suốt ngày
Trưa nay chết dưới gốc cây sau nhà
Họ hàng nhà kiến đưa ma
Kiến Kim đi trước Kiến già theo sau”.
Hay một buổi chiều trước sông kinh thày:
“Một bác chài lặng lẽ.
Buông câu trong dáng chiều.
Bỗng nhiên con cá nhỏ.
Nhảy lên thuyền như trêu”.
Đây là sự kết hợp tuyệt vời giữa một thiên tài với một tâm hồn trẻ thơ. Độc đáo và tuyệt diệu quá phải không các em?
Một trăm năm chín bài thơ mỗi bài mỗi vẻ. Từng câu từng dòng đều lôi cuốn người đọc. Vì vậy khi đọc (Góc sân và khoảng trời) các em sẽ như lạc vào thế giới thần tiên - Thế giới của một cậu bé nông thôn với biết bao điều kỳ diệu. Ở đó các em sẽ học được rất nhiều điều bổ ích về thiên nhiên, về đất nước, về con người. Đồng thời các em sẽ học được ở Khoa cách bộc lộ cảm xúc thông qua các hình thức diễn đạt, sự quan sát tinh tế, sự liên tưởng cách sử dụng từ ngữ, cách vận dụng các biện pháp nghệ thuật khi miêu tả và kể.
Để các em dễ dàng làm quen với tập thơ này, cô có thể gợi mở một vài nét độc đáo trong thơ Khoa. Các em hãy lắng nghe cảm nhận của Khoa khi viết về một cơn mưa rào đầu mùa hạ.
Ông trời mặc áo giáp đen ra trận
Kiến hành quân đầy đường.
Nét độc đáo làm lên vẻ đặc sắc trong thơ Khoa, sự liên tưởng mới mẻ ngộ nghĩnh trẻ thơ, ở đây
Trần Đăng Khoa đã kết hợp sử dụng từ ngữ, nghệ thuật nhân hoá hết sức tự nhiên. Thế giới thiên nhiên trở lên thật gần gũi với cuộc sống con người. Hầu hết các câu thơ chỉ tả thiên nhiên mãi đến cuối bài thơ mới hiện ra hình ảnh con người:" Bố em đi cày về/ đội sấm/ đội chớp/ đội cả trời mưa". Làm cho trận mưa rào đầu mùa hạ hiện lên vô cùng sống động và chân thực. Với cái nhìn cách cảm nhận của Khoa thiên nhiên trở lên thật gần gũi thân thương với con người.
Trong thơ Khoa ta thấy có sự kế thừa nền văn hoá dân gian và sự sáng tạo độc đáo trong ca dao, hình ảnh con cò rất quen thuộc:
"Con cò bay lả bay la
Bay từ cửa sổ bay ra cánh đồng".
Nhưng có lẽ chỉ có trong thơ Khoa mới có " cánh cò chớp trắng trên sông Kinh thầy", hay "cánh cò kiêng nắng qua sông".
Trong một lần bà đến chơi nhà cơi trầu của mẹ đã hết, Khoa ra vườn hái trầu. Không gọi trầu như cách bà và mẹ gọi mà lại gọi theo cách riêng của mình: Trò chuyện với trầu như với một người bạn đầy yêu thương dỗ dành:
"Đã ngủ rồi hả trầu ?
Tao đã đi ngủ đâu,
Mà trầu mày đã ngủ..."
Đọc thơ Khoa các em không chỉ đắm mình trong thế giới thiên nhiên kỳ diệu đẹp đẽ về làng quê Việt Nam. Mà ở đó các em còn thấy sống động cả một thời bom đạn. Nhưng:
"Ao trường vẫn nở hoa sen,
Bờ ao vẫn chú dế mèn vuốt dâu".
Mệt thế nhưng tất cả vừa hăng say lao động vừa hăng say chiến đấu.
“ Chị chủ nhiệm ru rơm
Anh dân quân đập lúa
Thóc vàng như lúa đồng..."
Để viết được những bài thơ tuyệt diệu và độc đáo như vậy? Cô tin là cậu bé Khoa không chỉ biết quan sát cảnh vật xung quanh một cách tinh tuý, có sự liên tưởng phong phú. Cách sử dụng từ ngữ tự nhiên điêu luyện mà còn phải có một trái tim tràn đầy tình yêu thương, dành cho thiên nhiên, dành cho quê hương, dành cho con người nữa đấy các em ạ.
Đọc sách và làm theo sách là công việc hằng ngày của mỗi con người.Cô tin là với sự nhạy cảm của tâm hồn tuổi thơ, các em sẽ có những phát hiện mới mẻ khi đoc tập thơ này, và còn rất, rất nhiều bài thơ hay nữa. Nhưng thời gian có hạn, cô chưa kịp giới thiệu với các em. Cô hy vọng sau buổi giới thiệu sách hôm nay, các em sẽ tìm đọc "Góc sân và khoảng trời". Để cảm nhận được vẻ tuyệt vời của những bài thơ. Và các em hãy giới thiệu cho mọi người những ai chưa được đọc thơ Trần Đăng Khoa sẽ tìm đọc và hưởng thụ thơ của Trần Đăng Khoa nhé.
