Đọc vào cuốn Đời nghệ sỹ của Nguyễn Hiến Lê, thấy ông ghi giặt gịa. Hồi xưa từ này viết là giặt gỵa. Nay vày chủ trương sửa chữa thay thế y = i cho nên vì thế mới viết thành giặt gịa. Tôi vẫn cho đó là cái chữ băn khoăn trong ngôn ngữ Việt, vày g vào trường hợp hày bị coi là tương đương với d chỉ do dấu nặng đặt dưới chữ i chớ không phải dưới chữ a trong trường đúng theo giạ (một giạ lúa).
Bạn đang xem: Tỉ mỉ hay tỷ mỷ
xv nhớ hồi nhỏ tuổi học vần, vào sách Em tập tiến công vần - trước năm 75 - ghi là giặt giụa dưới hình người đàn bà ngồi giặt quần áo. Lúc đó xv nghĩ đó là 1 trong trong những vần nặng nề nhớ nhất.Chữ giặt giụa PC new nghe. Còn chữ không giống là giặt giũ. Tuy nhiên, từ này thì cả hai âm tiết đều phải sở hữu nghĩa chớ không phải chỉ bao gồm âm ngày tiết đầu có nghĩa như nhì từ trên! Thụy thì nghe luôn cả 3, mặc dù giặt giụa với giặt giũ nghe các hơn. Thụy cũng dùng chữ vô hình dung chung, và chữ này thấy thường dùng hơn vô hình trung, bắt buộc vẫn suy nghĩ ai viết vô hình trung là viết sai.quote:Gởi bởi vì hongkhackimmaiNhưng từ khi sống sinh sống Mỹ rộng 30 năm, tự nhiên hỏi ngã đột nhiên đâm ra loạng quạng. Với lạng ta quạng, chữ nào đúng? quote:Gởi vị Phượng Cácquote:Gởi vày hongkhackimmai
Nhưng từ khi sống làm việc Mỹ hơn 30 năm, tự nhiên và thoải mái hỏi ngã bất chợt đâm ra loạng quạng. Với lạng quạng, chữ làm sao đúng? "Loạng quạng" không sai, nhưng người ta hay cần sử dụng "lạng quạng" hơn. (Lại đi sản phẩm đôi, hi hihi.)BN.Nếu nói thì xv sẽ nói lạng ta quạng cho nó phẻ khỏi đề xuất uốn cong bố tấc lưỡi.Nhưng giả dụ viết thì xv đã viết loạng quạng , chần chờ tại sao, chỉ bởi chữ đó đã nằm vào tiềm thức như thế. xv thường làm biếng tra từ bỏ điển, cứ xài từ ngữ theo thói quen. Cách đây không lâu ưa vô phía trên đọc bài bác của mấy chị, tự nhiên thấy loạng quạng loại vụ vệt hỏi dấu xẻ quá xá. Bao gồm điều, khi mình viết thì mình ít bị lỗi hơn là khi mình gõ bàn phím.Một tự đồng âm khác là loạng choạng, từ này thì chắc là tương đối khó mà nói hoặc viết là lạng ta chạng.PC thì nghe cùng nói theo là lạng ta quạng. Tuy nhiên xét theo cấu trúc ngữ âm (dùng chữ mang lại đao to búa lớn vậy chớ hiện giờ mà hỏi cấu tạo ngữ âm là gì thì PC cũng quờ quạng lắm!) thì đúng ra yêu cầu viết là lụang quạng (nguyên âm kép "phải" kiểu như nhau!). xv ơi, thì cũng như chị hongkhackimmai nói bên trên đó, đang bình thường không sao, bỗng nhiên phải lưu trọng điểm đến nó thì mình đâm ra ... Lạng quạng!
Mới, cũ, cũ vệt ngã"Thuở ấy em vừa thôi kẹp tóc", thuở vết hỏi."... Với tôi cũng yêu thương em, và tôi cũng yêu thương em, yêu thương em nồng nàn...", cũng vết ngã."Em là em gái bên khung cửa...", cửa lốt hỏi.BN.Rủ - Rủ rê - "rủ" vệt hỏi
Té té ngửa, ngửa bàn tay ra, xấp ngửa, "ngửa" lốt hỏi
Quỹ - Ngân quỹ - "Quỹ" lốt ngã
Sửa - cải tiến nhà cửa - "sửa" lốt hỏi
Sữa - Sữa Ông lâu - Sữa tươi - sữa cho con nít uống - "sữa" này vết ngã.Lâu thọ cũng đề nghị dợt lại, kẻo quên. Méo mó, " kẻo" này dấu hỏi.
Cùng với việc tổng kết 15 năm chuyển động NCKH sinh viên, nội dung bài viết đã đưara được các bài học khiếp nghiệm, giải pháp cũng như những kiến nghị nhằmnâng cao hơn nữa nữa chất lượng hoạt rượu cồn này trong bên trường.
Hiện nay, trong chính tả giờ đồng hồ Việt (chữ Quốc ngữ), người ta vẫn còn lúng túng trong vấn đề chọn i ngắn và y dài trong một số trường hợp. Cụ thể là lúc âm /i/ đứng làm cho âm chính trong âm tiết mở (không bao gồm âm cuối vần) sau những phụ âm /h, k, l, m, s, t/. Với do này vẫn tồn trên hai bí quyết viết.
| hi vọng/ mong muốn kĩ thuật/ kỹ thuật | lí luận/ lý luậnmĩ thuật/ mỹ thuật | công ti/ công ty sĩ quan/ sỹ quan tiền |
Thực ra mong muốn bàn sự việc này một giải pháp thấu đáo, cần đề cập một phạm vi rộng lớn hơn, kia là vấn đề chính tả của chữ Quốc ngữ nói chung. Tuy thế như thế, nội dung bài viết sẽ thừa dài, vị đó cửa hàng chúng tôi chỉ đề cập vấn đề chung một bí quyết ngắn gọn, chủ yếu là các thứ liên quan đến giải pháp viết i ngắn/ y dài, chuyển phiên quanh chính sách ghi âm giỏi ghi ý.
Những bạn thiên về mắt nhìn ngữ âm học nhận định rằng cả hai chữ i ngắn với y dài trong các trường thích hợp trên gần như ghi âm /i/ nên thực chất không bao gồm gì không giống nhau cả, vậy nên tốt nhất là nhập hai cách viết đó có tác dụng một cho đồng nhất và giản tiện. Giáo trình Cơ sở ngôn ngữ học và tiếng Việt viết: “Trong bao gồm tả hiện nay đang bao gồm trường hợp và một âm vị nhưng lại được viết tùy tiện thể theo hai bí quyết khác nhau. Đó là biện pháp viết bừa bãi i/y cùng d/gi” (1). Và người sáng tác đề nghị: “Thống độc nhất vô nhị viết nguyên âm – âm thiết yếu /i/ bằng chữ cái “i”, ví dụ: lí luận, kĩ thuật, mĩ thuật,…” (2). Không chỉ tác đưa của giáo trình trên mà xu hướng chung của giới ngôn ngữ học nhiều năm qua là như vậy.
Nhưng làng hội cũng rất khó gì gật đầu những kiến nghị nói trên, dù là những lý do phù hợp nhất định. Mặc dù đại nhiều phần không có triết lý về ngữ điệu học, nhưng bởi ngữ cảm phiên bản ngữ, tín đồ ta cũng phân biệt viết nhất loạt i ngắn như mất mát, thiếu hụt cái gì đó, cho nên vì thế cách viết y nhiều năm vẫn được gia hạn ở chỗ này khu vực khác. Chẳng hạn:
– trên số nhà đôi mươi Lý Thái Tổ, hà nội thủ đô có nhì viện “chữ nghĩa” to nhất vn – Viện Văn học (với cơ quan ngôn luận là tạp chí Văn học) và Viện ngữ điệu (với tập san Ngôn ngữ) – thì trong lúc bên Ngôn ngữ viết i ngắn, bên Văn học vẫn viết y dài.
– công ty xuất bản Giáo dục qui định những trường thích hợp trên đề xuất nhất loạt viết i ngắn. Tuy nhiên, khi các công ty con ở trong nhà xuất phiên bản ra đời, lúc đầu tên doanh nghiệp đều viết là ti (i ngắn), tuy vậy rồi càng ngày tín đồ ta càng nhận biết bất tiện, buộc phải đã từ từ đổi sang trọng viết ty (y dài).
Xem thêm: Bê tông cốt thép có khả năng chống chịu tia uv tốt, xây nhà bằng vật liệu nhẹ
– một số tác trả viết sách đến Nhà xuất bản Giáo dục, vào khi chấp nhận viết tốt nhất loạt i ngắn cho sách giáo khoa, thì các sách không giống vẫn đề nghị viết rành mạch i ngắn/ y dài.
Nhà nghiên cứu ngôn ngữ và văn hóa truyền thống Trần Ngọc Thêm, ban đầu cũng ủng hộ tốt nhất loạt viết i ngắn, nhưng sau này chính ông đã nhận thấy, chỉ xét riêng rẽ về phương diện văn hóa, dường như không ổn. Góp ý cho sách giáo khoa lớp 4 mới (2005), ông chỉ ra vấn đề nhất loạt viết i ngắn là 1 trong chủ chương rất đoan và không mê thích hợp, độc nhất vô nhị là khi gặp gỡ tên riêng, vì ở đó cần tôn trọng truyền thống lịch sử và thoải mái cá nhân. Với năm sau, NXB giáo dục đã sửa biện pháp viết tên riêng theo phía này. (Viết Chương Mỹ, Lý từ Trọng thay mang lại Chương Mĩ, Lí tự Trọng)
Đặc biệt, học giả Cao Xuân Hạo, vào một quá trình dài đã đơn thương độc mã chống lại chủ trương sáp nhập i ngắn và y dài, cũng tương tự chủ trương cải tiến chữ Quốc ngữ nói chung. Mẫu mà đa số giới ngôn từ học cho hệ thống ghi âm 1 đối 1 (1 âm – 1 chữ cùng ngược lại) là ưu thế của chữ Quốc ngữ – thì ông review ngược lại: “Nhược điểm của chữ Quốc ngữ chưa phải ở chỗ nó đang chưa thật là một hệ thống phiên âm vị học, mà ở chỗ nó có tính chất thuần tuý ghi âm, và trọn vẹn bất lực trước nhiệm vụ thể hiện nghĩa mà lẽ ra nó đề xuất đảm đương, và nhược điểm ấy lộ rõ ràng nhất và tai hại nhất là vào trường hợp những từ đồng âm vốn có không ít trong giờ đồng hồ Việt. Tuy vậy, cũng giống như chữ Anh với chữ Pháp, những chỗ bị người ta xem như là bất hợp lý đó là những chỗ tạo nên nó rành mạch nghĩa và cội nguồn của những từ đồng âm như da và gia, lý và lí (trong lí nhí). V.v.. Đáng nuối tiếc là đều chỗ như vậy không rước gì làm nhiều” (3).
Dưới đây công ty chúng tôi sẽ phân tích thêm những bất cập của chủ trương tốt nhất loạt viết i ngắn cùng sự có lý của công ty trương bảo tồn sự rành mạch i ngắn/y dài.
Nếu áp dụng triệt để phép tắc ngữ âm học theo phong cách 1 – 1 giữa âm và chữ, thì ko kể i ngắn/ y dài trong âm ngày tiết mở nói trên, đã còn nên xử lý “nhất quán” 1 loạt trường hợp khác. Ví dụ:
i/y tự do làm âm tiết: y tế, chuẩn chỉnh y, ý nghĩa, ỷ thế, yêu thương cầu, yếu cố gắng yểu điệu,… → i tế, chuẩn i, í nghĩa, iêu cầu,… và i/y trong tổng hợp làm vần: uyên bác, răn dạy bảo, quyên góp, thuyết minh,… → uiên bác, khuiên bảo, quiên góp, thuiết minh,…c/k/q (cùng thu thanh “cờ”): quốc ca, cứu vớt quốc, tuyến đường quanh co,… → kuốc ka, kứu kuốc, kon con đường kuanh ko,…d/gi (cùng ghi âm “dờ”): giáo dục gia đình → dáo dục domain authority đình hoặc záo zục za đìnhg/gh (cùng ghi âm “gờ”): gồ ghề, ghét ghen → gồ gề, gene gétng/ngh (cùng thu thanh “ngờ”): ngấp nghé, ngông ghênh → ngấp ngé, ngông ngênhNgoài ra còn những trường hợp “bất đúng theo lý” khác: viết u với o khi thuộc ghi âm đệm /u/: quanh/ khoanh; viết u với o khi cùng ghi âm cuối /u/: báu/ báo; viết ă với a khi thuộc ghi âm thiết yếu /a/ ngắn: săn/ sau (trẻ con vẫn tiến công vần “á-u-au, sờ-au-sau”. V.v..
Nếu sửa toàn bộ cho nhất quán, nhằm chữ Quốc ngữ thành một “hệ thống thu thanh hoàn hảo, ko chê vào đâu được”, hẳn sẽ có được một đồ vật chữ Quốc ngữ “hiện đại” không giống xa vật dụng chữ hiện hành. Kết quả là khoảng vài chục năm tiếp theo nữa, nhỏ cháu sẽ không đọc nổi chữ Quốc ngữ tính từ lúc thời bọn họ trở về trước!
Nhưng điều đặc biệt quan trọng hơn, ví như triệt để áp dụng nguyên tắc ngữ âm học tập như trên, tuy được một vài cái tiện nhất mực thì lại mất không hề ít cái lợi khác.
Thứ nhất, nó mất đi sự trong sáng. Ví dụ, nếu đồng hóa viết gia đình cũng tương tự da thịt, lý sự tương tự như lí nhí vẫn mất sự phân biệt nghĩa và mất cả sự lưu lại về từ bỏ nguyên.
Thứ hai, nó không đủ sự phong phú. Chẳng hạn trong tên riêng, fan ta tất cả quyền sàng lọc để miêu tả một ý nghĩa nào đó. Thân tên là Tí với tức thị “bé” không giống với Tý với tức thị “năm Tý, năm Chuột”. Số đông tên riêng người ta chọn y dài (gốc Hán) để biểu hiện sắc thái trang trọng: lựa chọn Hy (hy vọng), không chọn Hi (cười hi hi), lựa chọn Kỳ (kỳ vọng), không lựa chọn Kì (kì kèo), v.v..
Ngoài ra, trong một số trường hợp, nó thiếu tính vẻ đẹp văn hóa. Ví dụ giữa “công ti” với “công ty”, tín đồ ta thấy viết “công ty” giỏi hơn. Vày sao vậy? vì chưng chữ “ti” được viết vào “ti trôn”, rồi “ti” còn có nghĩa là “vú” (sờ ti). Viết “công ty” sẽ trang trọng hơn “công ti” là do thế.
Đấy là điều giải thích vì sao cả nửa cụ kỷ qua, với rất nhiều lời kêu gọi của rất nhiều nhà ngôn ngữ học, với 1 loạt giáo trình, sách giáo khoa chỉ ra rằng sự “bất hòa hợp lý” nhưng mà sự “bất hợp lý” vẫn tồn tại! Cuộc sống khi nào cũng tất cả sự chọn lựa khôn ngoan, phòng lại những giáo điều, duy ý chí.
Sự duy ý chí ấy xuất phát từ đâu? Theo tôi, kia là bài toán việc áp dụng máy móc định hướng về chữ ghi âm, coi chữ chỉ là ký hiệu của âm: “Chữ ghi âm không suy xét nội dung, chân thành và ý nghĩa của từ mà chỉ đánh dấu chuỗi âm thanh của tự đó. Chữ viết thu thanh là đại diện của ngữ âm chứ chưa phải ý nghĩa. Tình dục giữa chữ và ý ở đó là một quan hệ giới tính gián tiếp cơ mà âm là trung gian: chữ – âm – ý” (4) (Người trích nhấn mạnh).
Nhận định trên thực tế chỉ đúng trên phép tắc chung của loại hình chữ ghi âm, trong đối sánh tương quan với phạm trù trái lập là chữ ghi ý. Nguyên tắc có mức giá trị lý thuyết, hỗ trợ cho nhận thức khái quát, lấn sân vào những sự trang bị hiện tượng cụ thể lại cần xem xét một biện pháp cụ thể. Thực tế khi nào cũng phong phú hơn lý thuyết. Thực tiễn trên nuốm giới, theo rất nhiều nhà ngôn ngữ học, không có một máy chữ nào thuần túy ghi âm, cũng giống như không có một thiết bị chữ làm sao thuần túy ghi ý. Theo chúng tôi, dù rằng chữ Quốc ngữ là chữ ghi âm, nhưng đây là trên cách thức chung, phần còn lại, tính hóa học ghi ý của nó cũng chẳng bắt buộc là nhỏ. Ngoài những ký hiệu cùng chữ viết tắt như m, m2, m3, kg, kw, kb, D, ^, %, , &,
